Kişilik kavramı için farklı açıklamalar getirmek mümkündür. Çünkü psikoloji bilimi şemsiyesi altındaki her bir ekol, bu kavramı farklı açılardan ele almıştır. Örneğin; şema terapi ekolü kişiliği, bireyin genetik yatkınlıklarıyla harmanlanan çocukluk ve ergenlik zamanlarında oluşturduğu şemalarla, kişinin bu uyumsuz şemalarla nasıl başa çıktığıyla ve sık girdiği modlarla açıklar. Aslında kişilik; genetik eğilimleri, sosyal deneyimleri ve değişen çevre koşulları içeren iç ve dış etkilere bağlı evrimsel bir süreci temsil etmektedir. Sosyal öğrenme, bu bağlamda kişiliği oluşturan en önemli faktör diyebiliriz. Mizaç; biyolojik yatkınlıklarımız, karakter ise öğrenme yoluyla edindiğimiz tüm kazanımlarımızdan bahsetmektedir. Bütün bu farklı kişilik açıklamaları bir yana, sadece varoluşçu terapi yaklaşımı kişilik diye bir şeyin olmadığını savunur. Evet bireysel ve kolektif bir hafıza, sık tekrar eden davranışlar ve bazı yatkınlıklar olsa da kişilik diye bir yazılımın olmadığını ve istediğimizde bu ezberlenen döngüden çıkabileceğimizden bahseder. Ferhat İçöz’ün cümleleri benim de kişiliğim diyerek sıkı sıkıya tutunduğum özelliklerime karşı içgörü geliştirmeme sebep oldu. ‘’Kendimizin dışına çıkmayacağımız bir kişiliğimiz olsun isteriz ki böylelikle seçmek zorunda kalmayalım. Sorumluluk almak zor gelir.’’
Aslında, içimizde çok fazla varyasyonlarda potensiyellerimiz vardır. Evet alışılmış kalıplarımız, modellerimiz olduğu doğrudur; ancak, her daim istediğimiz tutum ve davranışı seçmek ve kararlarımızın da sorumluluğunu alabilmek mümkündür.
Size sormak istiyorum; kişilik diye tutunduğumuz aslında belirsizlikten kaçmak olabilir mi?
Hayatta mutlak tutarlılık beklemek çok gerçekçi değildir. Belirsizlikleri ve farklılıkları kucaklayabilmek hem iç huzurumuzu sağlayabilmek hem de ötekiler ve dünyayla ilişkilerimizin güçlenebilmesi için elzemdir.
Siz de yaşam kalitenizi arttırmak, düşünce hatalarınızı ve otomatik düşüncelerinizi keşfetmek, geçmişten getirip çözümleyemediğiniz yaralarınıza temas ederek onları daha sağlıklı işleyerek kapatabilmek isterseniz; Şema Terapi ekolü önderliğinde bütüncül bakış açısıyla gerçekleştireceğimiz online terapi ve Kadıköy yüz yüze seanslar için randevu oluşturmak için iletişim kısmından bana ulaşabilirsiniz.
Farkındalık ile An’dan Sevgiler…
